خزر در مسیر عبور از رکورد ۵۰۰ ساله

خزر، کاسپین یا مازندران؛ با هر نامی که به آن نگاه کنیم می‌بینیم چند سالی است حال خوشی ندارد؛ وضعیت ظاهری این پهنه آبی و پسروی‌اش هرچند که گویای وضعیت خزر است، اما آمارهای رسمی نیز نشان می‌دهند که دریای شمالی ایران در چهار سال اخیر ۹۰ سانتیمتر افت تراز داشت و در حال نزدیک شدن به رکورد ۵۰۰ ساله کاهش سطح آب است. مطالعات علمی درباره پیامدهای استمرار این روند نکات مهمی را نشان می‌دهند. چالش‌های بزرگترین دریاچه جهان در سال‌های اخیر بیشتر از گذشته به چشم آمده است. افزایش آلودگی‌ آب به دلیل ورود پساب‌های خانگی و صنعتی و کشاورزی، کم شدن میزان آب ورودی به دریا و کاهش تراز آب و پسروی دریا نشانه‌هایی از ناخوشیِ خزر را ارائه می‌کنند که به اعتقاد پژوهشگران و صاحب‌نظران در صورت استمرار، پیامدهای منفی متعددی برای همسایگان خزر به بار می‌آورد. تغییر اقلیم که با افزایش دما و کاهش بارندگی‌ها همراه است نیز در سال‌های اخیر حال خزر را ناخوش‌تر کرده است. بر اساس آمارها، در حال حاضر برآوردها حاکی از میانگین بارش سالانه ۲۲۰ میلی‌متر و تبخیر سالانه حدود یک‌هزار میلی‌متر از سطح دریای خزر است. به‌طور میانگین، بارش سواحل جنوبی خزر تا انتهای قرن حاضر تا ۲۸ درصد کاهش خواهد یافت و تعداد روزهای داغ در اغلب ایستگاه‌های موردمطالعه سواحل جنوبی خزر در سه فصل زمستان، پاییز و بهار افزایش می‌یابد.