سهم ناچیز بورس از کیک اقتصاد

بازدهی حقیقی شاخص کل بورس در 1403 برابر با منفی7درصد و برای چهارمین سال متوالی منفی بوده است. این در حالی است که بخش غیرنفتی اقتصاد ایران در سال گذشته برای چهارمین سال متوالی عملکرد مثبت داشته است. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» سه عامل را برای این واگرایی شناسایی می‌کند. اول، سهم بالای نفت در اقتصاد موجب شده است تا صنایع بورسی نقش اثرگذاری را در رشد اقتصادی کشور ایفا نکنند. دوم، رشد اقتصادی مبتنی بر نفت در سال‌های اخیر نتوانسته است تاثیر چندانی بر رفاه عمومی داشته باشد. از همین رو، صنایع کوچک و ریالی بورسی که عمدتا به قدرت خرید خانوارها وابسته هستند، شرایط مساعدی نداشته‌اند. در نهایت، در صنایع بزرگ مانند فولاد، خودرو و پتروپالایشی‌ها نیز دخالت دولت در نرخ خوراک، هزینه‌های انرژی و کاهش سوبسیدها، ریسک‌های عملیاتی بزرگی را به بنگاه‌های بورسی تحمیل کرده است. بررسی نسبت معروف «وارن بافت» نشان می‌دهد که ارزش بازاری شرکت‌های بورسی به تولید ناخالص داخلی طی 14سال اخیر تقریبا بدون تغییر بوده است. این مشاهده در کنار واگرایی بازدهی حقیقی شاخص و نرخ رشد اقتصادی، تاییدی بر سهم اثرگذار متغیرهای اسمی بر بورس ایران است.